We praten vaak over vitamines, eiwitten, vetten, koolhydraten en supplementen, maar elektrolyten? Die glippen er vaak tussendoor. En dat is onterecht, want deze elektrisch geladen mineralen zijn onmisbaar voor zo’n beetje alles in je lijf: van zenuwgeleiding en spierfunctie tot vochtbalans en energiehuishouding.
In onze huidige, vaak stressvolle en bewerkte leefstijl, raken deze waardevolle stoffen sneller uitgeput dan je denkt. In dit artikel duiken we in het waarom, het gevolg, én wat je eraan kunt doen. Onderaan vind je ook een eenvoudige test om te checken of jouw elektrolyten wel in balans zijn
Wat zijn elektrolyten eigenlijk?
Elektrolyten zijn mineralen die een elektrische lading dragen. Denk aan natrium, kalium, calcium, magnesium en zink. Ze zitten in je bloed, zweet en urine — en ze zorgen ervoor dat je cellen met elkaar kunnen communiceren. Zonder elektrolyten géén goede spierwerking, geen goed functionerend zenuwstelsel en geen optimale hydratatie.
Kortom: deze stofjes zijn letterlijk de ‘stroom’ waarop jouw lijf draait.
Waarom hebben we nu vaak een tekort aan elektrolyten?
1. Onze bodems zijn uitgeput waardoor groenten en fruit minder elektrolyten bevatten
Onze voeding bevat steeds minder mineralen. Dat komt doordat onze bodems ongezonder zijn geworden. Door kunstmest en monoculturen is het bodemleven grotendeels verdwenen. Kunstmest bevat daarnaast niet het hele palet aan mineralen waardoor onze groenten ook maar beperkt mineralen bevat.
De bodem is natuurlijk veel meer dan een hoop je zand of klei met voedingsstoffen. Net als je darmmicriobioom bestaat de bodem uit een magnifiek ingewikkeld ecosysteem.
Schimmels, bacteriën en regenwormen werken samen om mineralen vrij te maken en door te geven aan planten. Als dat leven verdwijnt, verliezen ook onze groenten en fruit hun kracht. Wat we eten lijkt gezond, maar mist vaak de voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft.
Daarnaast zorgen monoculturen en het gebrek aan compost of organische bemesting voor daling van het humusgehalte, wat de bodem slechter in staat maakt om mineralen vast te houden. Er is vaak veel drinkwater nodig om de planten goed te laten groeien.
De gangbare opvatting is dat plantaardige voeding milieuvriendelijker is. Daarbij wordt echter vaak over het hoofd gezien dat de productie ervan gepaard gaat met grootschalige monoculturen en uitputting van de bodem. Zo wordt maar liefst 80% van de wereldwijde amandelproductie in Californië gerealiseerd. De eindeloze rijen amandelbomen zorgen voor een eentonig landschap en een enorm verbruik van (drink)water, wat schadelijk is voor het bodemleven en de biodiversiteit aan de oppervlakte.
We hebben al die grazers en scharrelaars nodig om onze bodems vitaliteit te geven, zodat er mooie planten op kunnen groeien die bordenvol zitten met mineralen en ander voedingsstoffen!
2. Bewerkt voedsel, veel verpakking, weinig inhoud
Loop een gemiddelde supermarkt binnen en je wordt overspoeld door producten die er fantastisch uitzien, lang houdbaar zijn, maar inhoudelijk weinig voorstellen. Witmeel, smaakstoffen, conserveermiddelen en toegevoegde lucht of water — het is vaak ‘dood’ voedsel. Geen actieve enzymen, geen waardevolle mineralen.
Raffinage en verhitting halen veel van de originele voedingswaarde eruit. Zo worden bij het maken van wit brood de meest mineralenrijke delen van de graankorrel weggegooid. Wat overblijft? Vulling. Geen voeding.
3. Meer verlies van mineralen door stress, zweten, medicatie, alcohol, suikerconsumptie.
Chronische stress verhoogt het stresshormoon cortisol, wat de uitscheiding van mineralen via urine verhoogt. Vooral magnesium, zink en calcium worden sneller verbruikt of uitgescheiden Stress vraagt ook meer van je zenuwstelsel, dat afhankelijk is van elektrolyten zoals magnesium en kalium.
Als je meer zweet verlies je meer elektrolyten zoals natrium, kalium, calcium, magnesium en zink. Bij zware inspanning of warm weer kan dit flink oplopen, zeker als je alleen water drinkt zonder mineralen aan te vullen.
Tip: als je veel zweet of sport, drink dan niet alleen water, maar vul ook je elektrolyten aan, bijvoorbeeld met een kop Wholy Bones bottenbouillon.
Sommige medicijnen verhogen mineraalverlies of belemmeren de opname van elektrolyten zoals plaspillen (diuretica), maagzuurremmers, Laxerende middelen. Alcohol werkt als een diureticum: het stimuleert de nieren om meer vocht uit te scheiden, samen met mineralen. Het verstoort ook de leverfunctie, die betrokken is bij het transport en opslag van bepaalde mineralen (zoals magnesium, zink, koper).
Eet je veel snelle koolhydraten dan verhoogt dit de insulinespiegel, wat mineralen zoals magnesium en chroom uitput, die nodig zijn voor glucoseverwerking. Het verhoogt de urinaire uitscheiding van calcium en magnesium.
4. We eten te weinig voedzaam eten zoals orgaanvlees, vis, zeewier, en andere rijke bronnen van mineralen
Onze voorouders aten van kop tot staart. Orgaanvlees en suddergerechten staan bijna niet meer op ons menu. Terwijl daar juist die belangrijke voedingsstoffen en elektrolyten in zitten. Zo vind je in orgaanvlees veel meer koper, zink en selenium. Ook vis en scheldieren zijn een rijke bron van elektrolyten. Sardines zijn hoog in calcium, magnesium, kalium, Zalm en makreel zijn rijk aan kalium en magnesium, Schaal- en schelpdieren zijn vaak rijk aan natrium, zink, selenium.
Suppletie is niet altijd de beste oplossing. Elektrolyten werken vaak in balans met elkaar. Te veel van het ene kan leiden tot een tekort aan het andere. Bijvoorbeeld zink en koper, Te veel zink onderdrukt koperopname. Een ander voorbeeld is calcium en magnesium, deze moeten in balans zijn voor een gezonde spier- en zenuwfunctie. De verhouding natrium en kalium is weer belangrijk voor je bloeddruk.
Combineer Wholy Bones bottenbouillon met voeding rijk aan elektrolyten
Bottenbouillon bevat belangrijke elektrolyten en is zo een gezonde drank om je elektrolytenbalans op een natuurlijke manier op peil te houden. Het bevat natrium, calcium, fosfor, chloor, kobalt, koper, ijzer, mangaan, kalium, natrium, en zink. Zeker als je bottenbouillon regelmatig combineert met ander elektrolyt-rijke voedingsmiddelen als orgaanvlees, noten, zaden, vis en schelpdieren, help je je lijf om in top conditie te blijven!
Bronnen
- DiNicolantonio, J and S.Land, The Mineral Fix
- Rodgers, D. and R. Wolf, Sacred Cow